Grimbertrost

Mijn Grootvader was Duitser, geen nazi wel ‘gezagsgetrouw’, hij bewonderde
Paul Von Hindenburg voormalig opperbevelhebber van zijn landgenoten in WOI en tevens laatste president van de zwakke Weimar Republiek. De “Weltfremde’ Hindenburg kon niet op tegen radicalisering van links en rechts en overhandigde de macht uiteindelijk aan Adolf Hitler, de gevolgen zijn bekend. Een Weimar gevoel kwam gisteren bij mij op toen ik Angela Merkel plechtig hoorde verklaren dat zij achter Erdogan stond, maar ook toen ik (Nederlandse) Turken zag lopen met de Turkse vlag in Rotterdam, waarbij zij luidkeels de ‘democratisch gekozen’ Erdogan steunden. Namen zijn verschillend, rollen dezelfde.

Vannacht is in Turkije een mislukte coup gepleegd door een aantal militairen. Niet duidelijk is hoeveel steun er binnen het leger was, maar het feit dat ze binnen enkele uren al grotendeels waren uitgeschakeld doet vermoeden dat de aanhang beperkt was. 90 doden zijn gevallen, ruim1500 mensen zijn gearresteerd, waaronder 5 generaals. Tijden sinds 1980 toen de laatste coup plaatsvond zijn veranderd. De seculiere staatsstructuur  waar het leger zich als hoeder van zag staat onder druk. Premier Erdogan zet stap voor stap de ontwikkeling door naar een persoonsdictatuur en islamitische staat, Het Westen steunde Erdogan pas toen duidelijk was dat hij gewonnen had.

Koning Lodewijk XVI schreef op 14 juli de dag dat het Franse volk de Bastille bestormde ‘Rien’ of wel ‘niets’ in zijn dagboek. Gisteren was er weer een terroristische aanslag van een moslimfanaat in een truck die op een mensenmassa in Nice inreed met als gevolg minimaal 84 doden en vele tientallen gewonden. Reacties op de fanatieke Islam van politieke leiders deden in het recente verleden vaak aan Lodewijk denken, gewoon ontkennen dat geweld uit een bepaalde hoek komt. Het lijkt erop dat we Israël gaan volgen: overal betonnen plantenbakken, gewapende politie etc want het had niets met de Islam te maken.

Het nieuwe kabinet van Theresa May is een feit. Uit eerste benoemingen blijkt dat rechtse hardliners en Brexit aanhangers zelf in eerste instantie verantwoordelijk worden voor onderhandelingen met EU. Parlementslid David Davis, die ooit zelf  Conservatieve leider wilde worden moet als ‘Brexit-staatssecretaris’ het vertrek uit EU in goede banen leiden. Voormalig minister van Defensie Liam Fox, die ook meestreed om het premierschap, wordt minister voor Internationale Handel. Voor Boris Johnson, de nieuwe minister van Buitenlandse zaken, blijft onder supervisie van May, daardoor alleen wat PR werk over, zodat hij geen kwaad kan aanrichten maar wel betrokken is bij de besluitvorming.

De vier EU vrijheden zijn het vrije verkeer van personen, goederen, diensten en kapitaal. Nu onderhandelingen met het VK beginnen worden deze weer actueel. Kan VK toegang tot de gemeenschappelijke markt behouden zonder dat EU-personen  vrij zijn zich er te vestigen? Het antwoord lijkt nee te zijn, dus dan ook geen volledige toegang tot de gemeenschappelijke markt. Maar de puinhoop die de EU heeft  gemaakt van immigratie vanuit buitengrenzen, het vrije kapitaal verkeer (zie Italië en Griekenland), hinderpalen die nog bij dienstverlening bestaan en onrendabele subsidies op goederen (landbouw), vragen sowieso om bijstelling van het beleid. En een nieuwe commissie!

Eerst viel premier David Cameron, nadat hij fout had gegokt met het Brexit referendum. Zijn potentiële opvolger minister van Financiën George Osborne nam hij in zijn val mee. Binnen een week daarna gooide Brexit leider Boris Johnson de handdoek in de ring, de winnende stroming verweesd achterlatend. ‘Brutus’ Michael Gove die Johnson een mes in de rug had gestoken maakte geen schijn van kans om leider te worden en nu heeft ook Andrea Leadsom als kandidaat de pijp aan maarten gegeven nadat ze meende dat ‘een moeder’ meer geschikt was dan de kinderloze Theresa May. Die laatste wordt nu premier.